Πρόκληση
Τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη έχει έρθει αντιμέτωπη με τις απειλητικές εκφάνσεις φαινομένων όπως ο εξτρεμισμός, η τρομοκρατία και η προπαγάνδα. Το διαδίκτυο αποτελεί το πιο πρόσφορο και σύνηθες μέσο ώστε οι εξτρεμιστικές ομάδες να πολώσουν, να διασπείρουν ρητορική μίσους και να εξαπολύσουν μεθόδους βίαιης ριζοσπαστικοποίησης, προσηλυτίζοντας όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα.
Σύμφωνα με την Europol, περισσότερες από 150 πλατφόρμες social media χρησιμοποιούνται από τους εξτρεμιστές για προπαγανδιστικούς σκοπούς.
Ωστόσο, δεν είναι μόνο οι εξτρεμιστές που προωθούν τη βία και εξωθούν το κοινό στη βίαιη ριζοσπαστικοποίηση. Πολλές ακροδεξιές ή εξτρεμιστικές αριστερές ομάδες χρησιμοποιούν τα social media προκειμένου να επικοινωνήσουν ακραία μηνύματα και να επηρεάσουν τους followers τους.
Καινοτομία
Η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία COMMIT αποσκοπεί στην αποτροπή των ευάλωτων νέων (13-25 ετών) από φαινόμενα εξτρεμισμού, βίαιης ριζοσπαστικοποίησης και τρομοκρατίας, ενισχύοντας τις ψηφιακές δεξιότητες που χρειάζεται να διαθέτουν προκειμένου να μπορούν να αναγνωρίσουν και να καταπολεμήσουν κρούσματα διαδικτυακής βίας, καθώς και να αναπτύξουν μια εναλλακτική αφήγηση που προωθεί τις δημοκρατικές αξίες, την ανεκτικότητα και τη συνεργασία.
Για τον σκοπό αυτό, το COMMIT θα υιοθετήσει μια προσέγγιση που θα συνδυάζει διαδικτυακές εκστρατείες - που θα αφορούν τις ψευδείς ειδήσεις, τη ρητορική μίσους, τη λαϊκίστικη προπαγάνδα, τον δεξιό/αριστερό εξτρεμισμό, τον ισλαμικό εξτρεμισμό και την τρομοκρατία - και δια ζώσης δραστηριότητες, όπως εργαστήρια, διαγωνισμούς και εκδηλώσεις.
Δράσεις
Οι εταίροι του έργου θα αναλύσουν μηνύματα λαϊκίστικης, δεξιάς/αριστερής εξτρεμιστικής και τρομοκρατικής προπαγάνδας προκειμένου να κατανοήσουν τα βαθύτερα αίτια της βίαιης ριζοσπαστικοποίησης. Στο επίκεντρο της έρευνας θα βρεθούν διάφοροι διαδικτυακοί χώροι όπου μπορεί να διακινηθεί τέτοιου είδους περιεχόμενο (π.χ. Facebook). Προκειμένου να καθοριστεί το προφίλ των ομάδων/ατόμων που είναι ευάλωτα ή/και κοντά σε λαϊκίστικη, δεξιά/αριστερή εξτρεμιστική, ισλαμική εξτρεμιστική και τρομοκρατική προπαγάνδα, θα πραγματοποιηθούν ομάδες εστιασμένης συζήτησης και συνεντεύξεις σε όλες τις χώρες εταίρους.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα θα αποτελείται από 10 κατ' ιδίαν συναντήσεις με φοιτητές και εκπροσώπους οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και άλλων τοπικών εταίρων και ενδιαφερόμενων φορέων, με στόχο τον καθορισμό των ικανοτήτων και των εργαλείων που απαιτούνται για την κατανόηση, ανάλυση και αντιμετώπιση του ριζοσπαστικού και εξτρεμιστικού περιεχομένου στο διαδίκτυο, την αποδόμηση και την αποφυγή των αρνητικών επιπτώσεών του στη νεολαία.
Οι συμμετέχοντες/ουσες στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα θα συν-δημιουργήσουν περιεχόμενο πολυμέσων για τη διαδικτυακή εκστρατεία με τη μορφή εικόνων, σύντομων δημοσιεύσεων, κειμένων και βίντεο, τα οποία θα κοινοποιούνται στο διαδίκτυο.
Η εκπαίδευση περιλαμβάνει τις ακόλουθες θεματικές ενότητες:
- Εισαγωγή στο θέμα του εξτρεμιστικού περιεχομένου και της βίαιης ριζοσπαστικοποίησης στο διαδίκτυο, των σχετικών κινδύνων και του τρόπου αντιμετώπισής τους.
- Ρητορική μίσους και λαϊκισμός στην ευρωπαϊκή κοινωνία και στο διαδίκτυο (βαθύτερα αίτια, χαρακτηριστικά των ευάλωτων ομάδων)
- Δεξιός/αριστερός εξτρεμισμός στην ευρωπαϊκή κοινωνία και στο διαδίκτυο, ισλαμικός ριζοσπαστισμός και τρομοκρατία (βαθύτερα αίτια, παράγοντας push & pull, ευάλωτες ομάδες)
- Ανάλυση βίαιου εξτρεμιστικού περιεχομένου στο διαδίκτυο – ανάλυση διαδικτυακού περιεχομένου που υποστηρίζεται από την τεχνολογία
- Ανάλυση εξτρεμιστικού περιεχομένου στο διαδίκτυο – ανάλυση διαδικτυακού περιεχομένου που υποστηρίζεται από την τεχνολογία
- Εναλλακτική & αντίθετη αφηγηματική μεθοδολογία, παρακολούθηση και αναφορά ρητορικής μίσους και εξτρεμιστικής προπαγάνδας
- Χρήση της εναλλακτικής & αντίθετης αφήγησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με στόχο το ευάλωτο κοινό
- Δημιουργία βίντεο με εναλλακτικές αφηγήσεις
- Συν-δημιουργία του διαδικτυακού περιεχομένου της εκστρατείας COMMIT από μικρές ομάδες εργασίας
- Ανάπτυξη της Διακήρυξης του COMMIT
Οι συμμετέχοντες θα αναπτύξουν τη Διακήρυξη του COMMIT, συμπεριλαμβανομένου ενός μνημονίου κατανόησης και προτάσεων σχετικά με τον τρόπο καταπολέμησης του εξτρεμιστικού περιεχομένου στο διαδίκτυο, πρόληψης της βίαιης ριζοσπαστικοποίησης και προώθησης των ευρωπαϊκών δημοκρατικών αξιών.
Οι ομάδες και τα άτομα που είναι ευάλωτα σε μη ασφαλές διαδικτυακό περιεχόμενο, το οποίο προωθεί την εχθρότητα και τη βία μέσω ψευδών πληροφοριών, ρητορικής μίσους και λαϊκισμού, θα αναπτύξουν δεξιότητες που απαιτούνται για την αντιμετώπιση της προπαγάνδας (κριτική σκέψη, γραμματισμό στα μέσα επικοινωνίας και ψηφιακές δεξιότητες).
Θεματικές ενότητες:
– Εισαγωγή στο θέμα: οι απειλές του διαδικτυακού περιβάλλοντος, η ρητορική μίσους, οι ψευδείς ειδήσεις, η λαϊκιστική προπαγάνδα στο διαδίκτυο
– Κριτική σκέψη: πώς να εντοπίσετε και να αποφύγετε ύποπτο περιεχόμενο
– Γραμματισμός στα μέσα επικοινωνίας και ψηφιακές δεξιότητες: πώς να συμπεριφέρεστε με ασφάλεια στο διαδίκτυο
– Εναλλακτικές αφηγήσεις και αφήγηση ψηφιακής ιστορίας: οι δημοκρατικές αξίες ως καλύτερη εναλλακτική λύση
– Συν-δημιουργία διαδικτυακού περιεχομένου σε μικρές ομάδες εργασίας & προετοιμασία για τον διαγωνισμό αφήγησης COMMIT
Για νέους που είναι φιλικά προσκείμενοι ή κοντά στον δεξιό/αριστερό εξτρεμισμό, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ριζοσπαστικοποιούνται.
- Η εκστρατεία θα στοχεύσει στους νέους που είναι φιλικά προσκείμενα ή κοντά στον δεξιό/αριστερό εξτρεμισμό ή/και συμμετέχουν σε διαδικτυακές δραστηριότητες που προωθούν τέτοιες εξτρεμιστικές ιδέες, μοιράζονται και παράγουν ακραίο περιεχόμενο και ενθαρρύνουν τη μισαλλοδοξία και τη βία.
Για τους ευάλωτους νέους που συμμερίζονται ή πλήττονται από τον ισλαμικό εξτρεμισμό, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί.
- Δια ζώσης εκπαιδευτικό πρόγραμμα
Στόχος του εκπαιδευτικού προγράμματος είναι να ευαισθητοποιήσει τους νέους για τη σημασία και τα οφέλη της ανοχής και της συνεργασίας μεταξύ εθνών, θρησκειών και φυλών, δίνοντάς τους την ευκαιρία να αναζητήσουν βοήθεια εάν έχουν έρθει κοντά στον ισλαμικό εξτρεμισμό/τρομοκρατία ή αν έχει γίνει προσπάθεια στρατολόγησής τους.
- Υπηρεσία παρέμβασης που προσφέρει μέσω ειδικών διαδικτυακών διαύλων ατομική και ανώνυμη υποστήριξη σε άτομα που επηρεάζονται ή είναι προσκείμενα σε ισλαμικές τρομοκρατικές ομάδες.
Η υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την παραγωγή της παρούσας δημοσίευσης δεν συνιστά έγκριση του περιεχομένου, το οποίο αντικατοπτρίζει μόνο τις απόψεις των συντακτών, και η Επιτροπή δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν.
