Διήμερη εκδήλωση για τις προκλήσεις και τις καλές πρακτικές που μπορούν να ακολουθηθούν σχετικά με την αναδοχή ασυνόδευτων ανηλίκων στην Ελλάδα διοργάνωσε το ΚΜΟΠ – Κέντρο Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου FA.B! Φροντίδα οικογενειακού τύπου για παιδιά μετανάστες-ριες/πρόσφυγες. Σε αυτό συμμετείχαν εκπρόσωποι από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Αττικής, την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), τη UNICEF, τη ΜΕΤΑδραση, την ARSIS αλλά και επαγγελματίες που συνέβαλαν με τη συμμετοχή τους στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας, μεθοδολογίας και σχετικών εργαλείων για την παροχή ποιοτικής εναλλακτικής φροντίδας και εξατομικευμένων υπηρεσιών σε ασυνόδευτους ανήλικους.
Ανοίγοντας την εκδήλωση η Συντονίστρια του Τμήματος Ανθρωπίνων και Θεμελιωδών Δικαιωμάτων του ΚΜΟΠ, κ. Ειρήνη Αθανασίου, επισήμανε ότι η φροντίδα που βασίζεται στην οικογένεια αναγνωρίζεται ως ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος για να διευκολυνθεί η ένταξη και να προαχθεί η ευημερία των παιδιών, υπενθυμίζοντας ότι τα δικαιώματα του παιδιού αποτελούν μέρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Πρόκειται για δικαιώματα που αναγνωρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να σέβονται, να προστατεύουν και να πληρούν» πρόσθεσε η κ. Αθανασίου. Ακολούθως η Ψυχολόγος, Ερευνήτρια και Υπεύθυνη του έργου FAB! από το ΚΜΟΠ, κ. Ηλιάνα Κωνσταντοπούλου, αναφέρθηκε στους στόχους του προγράμματος που είναι η στήριξη, βελτίωση και διεύρυνση των εναλλακτικών συστημάτων οικογενειακής φροντίδας για ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες/ριες σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή υποδοχής (Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία, Μάλτα, Κύπρος).
Για το προφίλ των ασυνόδευτων παιδιών στην Ελλάδα μίλησε η κ. Θεοδώρα Τσοβίλη, Υπεύθυνη Παιδικής Προστασίας της Ύπατης Αρμοστείας (UNHCR) στην Ελλάδα. Όπως επισήμανε, στην ελληνική ενδοχώρα εντοπίζονται 523 ασυνόδευτα παιδιά σε αστεγία, σε άτυπες/επισφαλείς συνθήκες, ενώ το 19% των ασυνόδευτων παιδιών βρίσκεται εκτός του επίσημου συστήματος φροντίδας και προστασίας. Στα νησιά, πρόσθεσε η κ. Τσοβίλη, «υπάρχει σοβαρή βελτίωση της κατάστασης μετά τον Σεπτέμβριο του 2020 (705 παιδιά), παρόλα αυτά οι δυσκολίες παραμένουν». Μεταξύ των δύσκολων συνθηκών που περιέγραψε, είναι η περιορισμένη πρόσβαση σε είδη πρώτης ανάγκης, ιατρική περίθαλψη, ασφάλεια και εκπαίδευση. Ενδεικτικά της κατάστασης είναι και τα σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα που προκαλεί η διαβίωση υπό μη κατάλληλες συνθήκες στα ασυνόδευτα παιδιά (κατάθλιψη, αυτοτραυματισμοί και απόπειρες αυτοκτονίας), ενώ «όλα τους διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σεξουαλικής εκμετάλλευσης, κακοποίησης και εμπορίας».
Στα στατιστικά στοιχεία που αφορούν τα ασυνόδευτα ανήλικα στην Ελλάδα αναφέρθηκε και η Νομική Σύμβουλος-Ερευνήτρια από το ΚΜΟΠ κ. Νατάσα Αλεξοπούλου. «Η Ελλάδα, ως ένα από τα σημαντικότερα σημεία εισόδου στην Ευρώπη για πρόσφυγες και μετανάστες, δέχθηκε πάνω από ένα εκατομμύριο άτομα από τις αρχές του 2015, το 37% των οποίων είναι παιδιά» είπε χαρακτηριστικά, ενώ λίγη ώρα αργότερα η Προϊσταμένη του Τμήματος Ασυνόδευτων Ανηλίκων από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κ. Βούλα Αρουκάτου, παρέθεσε τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία. Σύμφωνα με αυτά, έως τον περασμένο Αύγουστο (15/8/2021), στη χώρα βρίσκονταν 2.738 ασυνόδευτα παιδιά.
Για το θεσμικό πλαίσιο που αφορά την αναδοχή στην Ελλάδα και την πλατφόρμα «Anynet» μίλησαν στην εκδήλωση η Προϊσταμένη του Τμήματος Αναδοχής και Υιοθεσίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Ελένη Απουσίδου, και η Κοινωνική Λειτουργός-Ψυχολόγος, Προϊσταμένη του Τμήματος Αναδοχών-Υιοθεσιών του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.Κ.Α.), Γιώτα Μάνθου. Αναφερόμενη στους υποψήφιους ανάδοχους γονείς, η κ. Μάνθου ανέφερε ότι «τα αιτήματα υποβάλλονται μόνο διαδικτυακά, μέσω της πλατφόρμας Anynet, προκαλώντας λιγότερες γραφειοκρατικές και χρονοβόρες διαδικασίες». Συμπλήρωσε δε, ότι από τον Απρίλιο του 2019 κάθε πολίτης που επιθυμεί να γίνει θετός ή ανάδοχος γονέας μπορεί να συνδεθεί από τον υπολογιστή του, χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς του κωδικούς taxisnet, μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας www.anynet.gr και να υποβάλλει αίτηση. Σε αυτό το πλαίσιο, η Φυσικοθεραπεύτρια-Ολιστική Θεραπεύτρια, κ. Ηρώ Ιορδανίδου, μοιράστηκε με το ακροατήριο τη δική της εμπειρία ως ανάδοχη μητέρα ενός κοριτσιού μέσω του προγράμματος αναδοχής της ΜΕΤΑδρασης. Στη συνέχεια η Νομικός Εγκληματολόγος – Επιμελήτρια Ανηλίκων Αθηνών κ. Χαρά Γαλανού, αναφέρθηκε εκτενώς στα δικαιώματα των παιδιών στην αναδοχή. Οι εργασίες της πρώτης μέρας ολοκληρώθηκαν με επίσκεψη όλων των συμμετεχόντων και συμμετεχουσών στο Παιδικό Χωριό SOS Βάρης.
Κατά τη δεύτερη μέρα της εκδήλωσης, η κ. Όλγα Λεβέντη περιέγραψε το πρόγραμμα αναδοχής της METAδρασης για ασυνόδευτα και χωρισμένα από τις οικογένειες τους παιδιά, το οποίο εφαρμόζεται από το 2015. Το πρόγραμμα αφορά οικογένειες που αποτελούνται από ζευγάρια ή μεμονωμένα άτομα, με ή χωρίς βιολογικά παιδιά, που επιθυμούν να φροντίσουν και να μεγαλώσουν έναν/μία ασυνόδευτο/η ανήλικο/η. «Δεν είναι ένα πρόγραμμα υιοθεσίας, αλλά ένα πρόγραμμα μέσω του οποίου μια οικογένεια μπορεί να φιλοξενήσει ένα παιδί βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα, σύμφωνα με τις ανάγκες του παιδιού» εξήγησε η Υπεύθυνη Έργου του Προγράμματος Αναδοχής της METAδρασης.
Η κ. Δανάη Σεραφειμίδη, Σύμβουλος Προστασίας Παιδιού από το Γραφείο της UNICEF στην Ελλάδα, αναφέρθηκε στο 24μηνο πιλοτικό πρόγραμμα (2020-2022) που υλοποιεί η οργάνωση, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε επτά κράτη-μέλη (Βουλγαρία, Κροατία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία, Λιθουανία και Ισπανία). Αυτό έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι τα παιδιά και οι νέοι στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών μεταναστών/τριών, έχουν βελτιωμένη πρόσβαση σε οικογενειακή και κοινοτική φροντίδα, υπηρεσίες υποστήριξης και εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς. Αναφερόμενη στις προκλήσεις που υπάρχουν στο θέμα της αναδοχής, η κ. Σεραφειμίδη έκανε λόγο για έλλειψη ανάδοχων γονέων σε σύγκριση με τον αυξημένο αριθμό παιδιών που χρειάζονται αναδοχή, παραθέτοντας μάλιστα και τα επίσημα στοιχεία, όπως δημοσιεύτηκαν τον περασμένο Ιούλιο στο paidi.gov.gr: 620 παιδιά για αναδοχή έναντι 88 εγκεκριμένων ανάδοχων γονέων.
Με τη σειρά της η κ. Σάρα Μάρκου, Ψυχολόγος, Συστημική-Οικογενειακή Θεραπεύτρια, ως εκπρόσωπος του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Αττικής, αναφέρθηκε στο θέμα της αναδοχής σε δημόσια ιδρύματα, εστιάζοντας στο έργο του Παραρτήματος Προστασίας Παιδιού Αττικής «Η Μητέρα». Για το Έργο U-CARE που υλοποιήθηκε σε συνεργασία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (IOM) με την ARSIS και αφορά τις εναλλακτικές μορφές στέγασης για ασυνόδευτα παιδιά μίλησε, μέσω zoom, η κοινωνική λειτουργός κ. Ευδοκία Αβαλιάνι από την ARSIS – Association for the Social Support of Youth.
Λίγα λόγια για το έργο
Το έργο FA.B! Φροντίδα οικογενειακού τύπου για παιδιά μετανάστες-ριες/πρόσφυγες είναι ένα πρόγραμμα που αποσκοπεί στην ενίσχυση και επέκταση ενός εναλλακτικού συστήματος φροντίδας οικογενειακού τύπου για ασυνόδευτα παιδιά σε πέντε Ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου, οι οποίες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή υποδοχής: την Ιταλία, την Ελλάδα, την Ισπανία, την Μάλτα και την Κύπρο. Ο οργανισμός CIDIS, ως επικεφαλής του προγράμματος, συντονίζει και υποστηρίζει τους άλλους πέντε εταίρους (KMOP, HFC, FONDAZIONE ISMU, porCausa, JRS MALTA) σε αυτή την διακρατική δράση που σκοπό έχει την ενδυνάμωση του θεσμού αναδοχής με την ενεργό εμπλοκή 150 ενδιαφερόμενων φορέων και 125 επαγγελματιών που εργάζονται σε προγράμματα οικογενειακής φροντίδας ασυνόδευτων ανηλίκων, 120 παρόχων φροντίδας και εθελοντών, 250 υποψήφιων ανάδοχων οικογενειών, 120 ασυνόδευτων παιδιών μεταναστών/τριών και 1200 μελών της κοινωνίας των πολιτών. Το έργο στοχεύει επίσης στην ενίσχυση της δικτύωσης καθώς και στην ενίσχυση των δεξιοτήτων των επαγγελματιών που εργάζονται με ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες-ριες/πρόσφυγες, με απώτερο σκοπό την προώθηση της ευημερίας και τη διασφάλιση της προστασίας των ασυνόδευτων παιδιών.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο [email protected] / [email protected] και τηλεφωνικά στο 210 3637547
Μπορείτε να κατεβάσετε το Δελτίο Τύπου, εδώ.
