Οι αυξημένες ροές προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα αποτελούν ένα σημαντικό ζήτημα που απαιτεί ολοκληρωμένες λύσεις για την επιτυχή ένταξη και ενσωμάτωση των ανθρώπων αυτών στην κοινωνία. Ένας από τους τομείς που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή είναι η ένταξη των παιδιών προσφύγων και μεταναστών στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας, καθώς επηρεάζει την επιτυχή ενσωμάτωσή τους στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, κατά τη σχολική χρονιά 2021-2022, το ποσοστό εγγραφής παιδιών προσφύγων και μεταναστών στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα άγγιξε το 95% (16.417 μαθητές), ωστόσο το ποσοστό φοίτησης διαμορφώθηκε στο 75% (12.285 μαθητές).
H χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση και κατάρτιση από την προσχολική έως την τριτοβάθμια εκπαίδευση θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για το κράτος και την κοινωνία. Ωστόσο, οι μαθητές με προσφυγικό ή μεταναστευτικό υπόβαθρο αντιμετωπίζουν συχνά δυσκολίες στην προσαρμογή στο νέο μαθησιακό περιβάλλον.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι σημαντικό να προσφέρονται προγράμματα και εργαλεία για την ενσωμάτωση των παιδιών προσφύγων και μεταναστών στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, ώστε να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Οι επαγγελματίες της εκπαίδευσης μπορούν να ωφεληθούν από την καθοδήγηση και την ανταλλαγή καλών πρακτικών, ώστε να είναι σε θέση να καλύπτουν τις μαθησιακές ανάγκες των μαθητών σε ολοένα και περισσότερο πολύμορφες και πολυγλωσσικές τάξεις.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών του να συμβάλει στην ομαλή και πλήρη ενσωμάτωση παιδιών προσφύγων και μεταναστών στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας, το ΚΜΟΠ συμμετείχε στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα FEINAMC – Foster Education Inclusion of Newly Arrived Migrant Children. Σε συνεργασία με άλλους 4 οργανισμούς από την Ιταλία, την Κύπρο, την Αυστρία και την Ισπανία, προσαρμόσαμε δύο καλές πρακτικές – ένα πρόγραμμα καθοδήγησης και ένα εργαλείο αξιολόγησης της προηγούμενης μάθησης – προκειμένου να διασφαλίσουμε τη διάδοση και την αναβάθμισή τους στα σχολεία, αναπτύσσοντας διάφορες δραστηριότητες.
Μέσα στα δύο χρόνια που διήρκησε το έργο, δημιουργήθηκαν στα σχολεία χώροι ανταλλαγής, προβληματισμού και μετασχηματισμού για την προώθηση της ένταξης και δόθηκε αξία στις προηγούμενες γνώσεις των μεταναστών μαθητών πέρα από το εθνικό πρόγραμμα σπουδών.
«Το πιο σπουδαίο επίτευγμα του έργου ήταν όταν τον Μάιο του 2020, έπειτα από όλες τις δυσκολίες με την πανδημία καταφέραμε να φέρουμε σε επαφή 12 παιδιά που συμμετείχαν στον πρόγραμμα, 6 καθοδηγητές/τριες και 6 καθοδηγούμενους/ες, στο Παλέρμο της Ιταλίας», αναφέρει η υπεύθυνη διαχείρισης του προγράμματος, κ. Παναγιώτα Κοκολιού. «Δώδεκα παιδιά διαφορετικής ηλικίας, εθνικότητας, θρησκείας κατάφεραν σε λιγότερο από 3 μέρες να έρθουν κοντά, να μοιραστούν, να συζητήσουν, να παίξουν, να ανταλλάξουν εμπειρίες με σεβασμό και να μας δείξουν πόσο δυνατό στοιχείο είναι η διαπολιτισμικότητα πλέον», σημειώνει.
Το έργο βασίστηκε στις ακόλουθες μεθοδολογίες, οι οποίες αποτελούν τη βάση που υποστηρίζει τις δύο καλές πρακτικές που παρουσιάζει το έργο, το πρόγραμμα καθοδήγησης και το εργαλείο αξιολόγησης της προηγούμενης μάθησης: Μεθοδολογία συνεργατικής μάθησης, μεθοδολογία διδασκαλίας από ομότιμους, μεθοδολογία καθοδήγησης και τη μεθοδολογία αξιολόγησης προηγούμενης μάθησης με βάση την εικόνα.