Τα τελευταία χρόνια η έμφυλη βία έχει γίνει εντονότερη από ποτέ, τείνοντας να πάρει διαστάσεις πανδημίας. Στη χώρα μας, το 2021 αποδείχθηκε «μαύρο» έτος, καθώς σχεδόν κάθε μήνας του στιγματίστηκε και από μία γυναικοκτονία.
Η ανησυχητική αύξηση του φαινομένου της έμφυλης βίας, ιδίως κατά την περίοδο της πανδημίας του COVID – 19, αποτυπώνεται και σε αριθμούς στην ετήσια έκθεση της ΕΛ.ΑΣ. για το 2020, η οποία καταγράφει μια αύξηση της τάξης του 4%, που αντιστοιχεί σε 192 νέα περιστατικά. Ειδικότερα, παρατηρείται πως το 2020 καταγράφηκαν 5.413 κρούσματα έμφυλης βίας έναντι 5.221 το 2019. Μάλιστα, η μεγαλύτερη αύξηση φαίνεται να σημειώνεται τον Ιούλιο του 2020, δηλαδή μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων, ενώ δράστες παραμένουν οι άνδρες κατά 85% το 2019 και 82% το 2020.
Η σεξουαλική και έμφυλη βία αναφέρεται σε κάθε πράξη που διαπράττεται ενάντια στη θέληση ενός ατόμου και οφείλεται σε έμφυλες νόρμες και άνισες σχέσεις εξουσίας. Περιλαμβάνει πράξεις που προκαλούν σωματική, συναισθηματική ή ψυχολογική και σεξουαλική βία, καθώς και άρνηση πόρων ή πρόσβασης σε υπηρεσίες. Η έμφυλη βία περιλαμβάνει επίσης απειλές τέτοιων πράξεων και εξαναγκασμό, ενώ οι επιπτώσεις της είναι ολέθριες και ενδέχεται να συνοδεύουν δια βίου το θύμα. Η γυναικοκτονία είναι η πιο ακραία μορφή έμφυλης βίας.
Η εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, όπως και κάθε μορφής διακρίσεων λόγω φύλου, είναι ένα ζήτημα που αποτελεί κυρίαρχο στόχο του ΚΜΟΠ – Κέντρου Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας. Μέσα από σειρά δράσεων, στεκόμαστε απέναντι σε οποιασδήποτε μορφής βία, σε κάθε πράξη που προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και αντιβαίνει προς την αρχή της ισότητας των φύλων. Με γνώμονα την απρόσκοπτη στήριξη στον συνάνθρωπο, το ΚΜΟΠ υλοποιεί μια σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων που επιχειρούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά το φαινόμενο στη ρίζα του.
Μία από αυτές τις δράσεις διεξάγεται στο πλαίσιο του προγράμματος WeToo, το οποίο στοχεύει στην ψυχική ενδυνάμωση των επαγγελματιών πρώτης γραμμής προκειμένου να διαχειρίζονται πιο αποτελεσματικά το άγχος που πηγάζει από την ενασχόλησή τους με υποθέσεις σεξουαλικής και έμφυλης βίας. Παράλληλα, στοχεύει στην ενίσχυση των δεξιοτήτων τους ώστε να μπορούν να αναπτύσσουν σχέσεις εμπιστοσύνης με θύματα και επιζήσασες τέτοιων ειδεχθών πράξεων, αλλά και να τις υποστηρίζουν στην προσπάθειά τους να ανακάμψουν από τα τραύματά τους.
Η έρευνα που διεξάγεται στο πλαίσιο του προγράμματος WeToo βρίσκεται σε εξέλιξη, ωστόσο ένα μέρος των αποτελεσμάτων της είναι ήδη διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του έργου. Σύμφωνα με τα έως τώρα ευρήματα, το 38% των δολοφονιών γυναικών διαπράττονται από άνδρα ερωτικό σύντροφο, ενώ το 27% των γυναικών ηλικίας 15-49 ετών που βρίσκονται σε σχέση αναφέρουν ότι έχουν υποστεί κάποια μορφή σωματικής ή/και σεξουαλικής βίας από τον ερωτικό τους σύντροφο.
Παράλληλα, το ΚΜΟΠ κάνει ένα αποφασιστικό βήμα προς την κατεύθυνση της πρόληψης και καταπολέμησης της ενδοοικογενειακής βίας εναντίον γυναικών Ρομά, προσφέροντας για πρώτη φορά σε επαγγελματίες και πολιτισμικούς διαμεσολαβητές/-τριες τα εργαλεία και τη γνώση ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν και να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τέτοιου είδους περιστατικά.
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος PATTERN, το οποίο στοχεύει στην ενδυνάμωση των γυναικών Ρομά, ώστε να αναγνωρίζουν την ενδοοικογενειακή βία και να είναι ενημερωμένες για τους διαθέσιμους μηχανισμούς υποστήριξης, αναπτύξαμε ένα Πρωτόκολλο Διαχείρισης Ενδοοικογενειακής Βίας για Γυναίκες Ρομά, με σκοπό να αποτελέσει ένα εγχειρίδιο για τη διαχείριση τέτοιου είδους περιστατικών.
Επίσης, το ΚΜΟΠ και το Generation 2.0 για τα Δικαιώματα, την Ισότητα και την Ετερότητα δημιούργησαν ένα βίντεο, το οποίο στοχεύει στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σεξουαλική και έμφυλη βία σε βάρος γυναικών προσφύγων και μεταναστριών. Το βίντεο περιλαμβάνει χρήσιμες πληροφορίες για τις πιθανές εκδηλώσεις της βίας και τις διαθέσιμες υπηρεσίες υποστήριξης στην Ελλάδα, στέλνοντας ηχηρό μήνυμα ότι «η βία παραμένει βία» ακόμα κι αν προέρχεται από τον πατέρα, τον άντρα, έναν συγγενή, έναν φίλο ή τον εργοδότη μίας γυναίκας.
Παράλληλα, το ΚΜΟΠ, υποστηρίζοντας ένθερμα την άποψη ότι ο σεβασμός και η ισότητα των φύλων είναι αξίες που πρέπει να καλλιεργούνται από την παιδική ηλικία των ανθρώπων, δημιουργεί και συμμετέχει σε δράσεις και προγράμματα που έχουν δημιουργηθεί αποκλειστικά για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση παιδιών και εφήβων πάνω στο θέμα. Ένα από αυτά είναι το Live Without Bullying, μια πρωτοποριακή πλατφόρμα παροχής δωρεάν online συμβουλευτικής υποστήριξης σε μαθητές, γονείς και καθηγητές, που δημιουργήθηκε με στόχο την πρόληψη και αντιμετώπιση του ενδοσχολικού και διαδικτυακού εκφοβισμού. Εκτός από την παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης, δίνει τη δυνατότητα σε παιδιά και εφήβους να γνωρίσουν τρόπους για το πώς μπορούν να σταματήσουν το bullying και να υπερασπιστούν τον εαυτό τους και τους άλλους με τον πιο σωστό και ασφαλή τρόπο, μέσω ενός διαδραστικού παιχνιδιού, του «Γίνε πρεσβευτής κατά του bullying».
Επιπλέον, συνεργαζόμαστε με το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο στο πλαίσιο της δράσης Ed.G.E – Educating Children and Young People On GenderEquality, η οποία στοχεύει στην ενίσχυση και επιμόρφωση παιδιών και νέων για θέματα Έμφυλης Ισότητας. Η υλοποίηση του εν λόγω προγράμματος γίνεται μέσω πολιτιστικών δραστηριοτήτων και εργαλείων, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν διαδικτυακά παιχνίδια και εφαρμογές που βασίζονται στην τέχνη αλλά και μέσω της συμμετοχής παιδικών μουσείων και σχολείων.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο 210 3637547.
Για να ενημερώνεστε για το έργο και τις δράσεις του ΚΜΟΠ, μπορείτε να μας ακολουθήσετε στα social media: Facebook, Twitter, Youtube, LinkedIn, Instagram.
